Thực hiện Nghị định số 92/2017/NĐ-CP ngày 07/8/2017 của Chính phủ, Văn phòng UBND cấp tỉnh có chức năng, nhiệm vụ “Tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh về: Chương trình, kế hoạch công tác; kiểm soát thủ tục hành chính; tổ chức triển khai thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã;…”. Đây là một bước cải cách hành chính của Chính phủ, một nhiệm vụ mới nhưng rất quan trọng khẳng định trách nhiệm, vai trò của Văn phòng Chính phủ cũng như Văn phòng UBND cấp tỉnh, Văn phòng HĐND và UBND cấp huyện.
Kết quả đạt được
Qua 5 năm triển khai (giai đoạn 2017-2021), công tác cải cách, kiểm soát TTHC đã đạt được một số kết quả nổi bật đó là:
- 100% thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của các cấp chính quyền trên địa bàn tỉnh được thực hiện công khai đầy đủ và đúng quy định tại trụ sở và trên Trung tâm Dịch vụ hành chính công trực tuyến tỉnh, Cổng thông tin điện tử của tỉnh và trên trang thông tin điện tử của cơ quan, đơn vị (nếu có).
- Triển khai thiết lập và đưa vào vận hành Hệ thống thông tin tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị về quy định hành chính trên Cổng Dịch vụ công quốc gia; đã giải quyết 1.104/1.104 phản ánh, kiến nghị của tổ chức, cá nhân và công khai kết quả xử lý trên Hệ thống theo quy định.
- Đã tiến hành rà soát, đánh giá chất lượng và kiến nghị Văn phòng Chính phủ, các bộ, ngành phương án đơn giản hóa 56 thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của các cấp chính quyền trên địa bàn tỉnh (ước tính tiết kiệm chi phí sau khi đơn giản hóa: 945.000.0000 đồng/năm).
- Kiểm soát chặt chẽ việc quy định thủ tục hành chính trong đề nghị xây dựng văn bản quy phạm pháp luật và dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật và hướng dẫn của Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp.
- 100% cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh thực hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông trong giải quyết TTHC theo Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23/4/2018 của Chính phủ. Theo đó, tiến hành rà soát, công bố 2.929 thủ tục ban hành mới, 1.016 thủ tục sửa đổi, bổ sung, 2701 thủ tục bãi bỏ; cập nhật, đăng tải dữ liệu thủ tục hành chính trên Cơ sở dữ liệu quốc gia thủ tục hành chính theo đúng quy định, phục vụ việc tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính của các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, phê duyệt 1.697 quy trình nội bộ giải quyết thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của các cấp chính quyền trên địa bàn tỉnh, làm rõ trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong từng quy trình tiếp nhận, giải quyết TTHC trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh (Trung tâm Dịch vụ hành chính công trực tuyến) để phản hồi cho tổ chức, cá nhân, bảo đảm việc phân công khoa học, các nội dung phản hồi chính xác, đúng thời hạn. Rà soát, loại trừ các thủ tục hành chính 3 năm không phát sinh hồ sơ để cung cấp 986 thủ tục thực hiện bưu chính công ích; 331 thủ tục mức độ 3; 300 thủ tục mức độ 4; 351 thủ tục cho phép thanh toán trực tuyến.
Tỷ lệ giải quyết hồ sơ đúng, sớm hạn (đã giải quyết/đã trả đúng hạn) đạt từ 98% trở lên từ năm 2015 và có sự chuyển biến tích cực qua từng năm. Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến trên tổng số hồ sơ tiếp nhận đạt từ 20% trở lên từ năm 2020 và có sự chuyển biến tích cực qua từng năm. Để tiếp tục đẩy mạnh việc nộp hồ sơ trực tuyến, trong năm 2021, tỉnh đã tham mưu Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành một số Nghị quyết giảm mức thu phí, lệ phí đối với các giao dịch trực tuyến mức độ 3, 4 bằng 50% hoặc 80% mức thu giao dịch trực tiếp trên nhiều lĩnh vực như cấp giấy phép xây dựng, đăng ký kinh doanh, cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài làm việc trên địa bàn tỉnh… Đến nay, trên 19.300.000 kết quả giải quyết TTHC còn hiệu lực đã được rà soát (12% kết quả đã có bản điện tử, 78% còn hiệu lực đáp ứng yêu cầu số hóa, phần còn lại là các kết quả ở định dạng đặc thù khó thực hiện số hóa, thời hạn hiệu lực ngắn hoặc chưa đáp ứng các điều kiện để thực hiện số hóa). Kho quản lý dữ liệu kết quả giải quyết TTHC điện tử và các chức năng có liên quan khác trên Trung tâm Dịch vụ hành chính công trực tuyến tỉnh tiếp tục được hoàn thiện; các cơ quan, đơn vị, địa phương bước đầu thực hiện số hóa hồ sơ kết quả giải quyết thủ tục hành chính tại Bộ phận Một cửa các cấp để làm giàu “dữ liệu”, tiến tới không yêu cầu cập nhật lại thông tin dữ liệu người dân, doanh nghiệp đã có trong các Cơ sở dữ liệu quốc gia, Cơ sở dữ liệu chuyên ngành và Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh theo hướng dẫn của Văn phòng Chính phủ và các bộ, cơ quan ngang bộ, phục vụ người dân, doanh nghiệp ngày một tốt hơn.
Bên cạnh đó, từ 19h30 ngày 26/12/2019, tỉnh đã kết nối thành công Trung tâm Dịch vụ hành chính công trực tuyến tỉnh với Cổng Dịch vụ công quốc gia . Đến nay, đã hoàn thành kiểm thử, tích hợp 576 dịch vụ công trực tuyến của tỉnh lên Cổng DVCQG; triển khai nhiều dịch vụ công trực tuyến của quốc gia trên địa bàn tỉnh như “giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp, chứng thực bản sao điện tử, hỗ trợ các đối tượng gặp khó khăn do đại dịch Covid-19..”; đồng bộ hơn 1,2 triệu hồ sơ của tỉnh lên Cổng DVCQG phục vụ hoạt động chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo quy định. Từ 16/6/2021 đến nay, UBND tỉnh đã triển khai thanh toán trực tuyến thủ tục đất đai cho cá nhân trên Cổng Dịch vụ công quốc gia. Với việc thực hiện thanh toán trực tuyến công dân giảm được 3 lần đi lại trực tiếp tới các cơ quan thuế, ngân hàng, chi nhánh VPĐKĐĐ các cấp và thực hiện trên môi trường điện tử từ bất kỳ địa điểm và khung thời gian nào. Đến nay, đã phát sinh 52.884 lượt giao dịch, với tổng số tiền đã thanh toán là hơn 294 tỷ đồng , trong đó 245 giao dịch có số tiền thanh toán từ 100 triệu trở lên, 03 giao dịch có số tiền thanh toán từ 1 tỷ trở lên. Trong năm 2021, tỉnh Khánh Hòa xếp hạng 1/44 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương theo Bảng xếp hạng Chỉ số đánh giá chi phí tuân thủ thủ tục hành chính.
Các kết quả trên đây cho thấy nỗ lực của các cơ quan, đơn vị, địa phương trong việc cải cách quy trình làm việc, thủ tục hành chính và phương pháp giao tiếp,…để có thể lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ.
Một số tồn tại, hạn chế
Mặc dù Thủ tướng Chính phủ và UBND tỉnh đã quy định và chỉ đạo quán triệt công tác kiểm soát thủ tục hành chính, cải cách thủ tục hành chính thuộc trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước các cấp, tuy nhiên vẫn còn tình trạng Lãnh đạo một số cơ quan, đơn vị thiếu quan tâm, chưa sâu sát dẫn đến một số nhiệm vụ còn tồn đọng, không đúng tiến độ được giao hoặc chất lượng thực hiện không đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đề ra, làm ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả công việc chung của tỉnh. Hiệu quả của công tác kiểm soát thủ tục hành chính tại một số địa phương cấp huyện, nhất là đối với cấp xã còn thấp; công tác quản lý danh mục thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết hoặc quy định tiếp nhận tại UBND cấp huyện, cấp xã còn nhiều bất cập, số lượng không đồng bộ tại các đơn vị hành chính cùng cấp.
Việc bố trí trụ sở Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của một số địa phương có vị trí chưa thật sự thuận tiện cho công dân và tổ chức đến liên hệ giải quyết công việc; cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện làm việc cho Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả chưa đảm bảo theo quy định. Việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến để thực hiện các giao dịch hồ sơ thủ tục hành chính mặc dù đã có sự chuyển biến rõ nét trong thời gian gần đây nhưng hiệu quả vẫn còn chưa cao, số lượng hồ sơ thủ tục hành chính theo hình thức trực tiếp vẫn chiếm đa số trong tổng số lượng hồ sơ giao dịch. Vẫn còn hồ sơ thủ tục hành chính giải quyết quá thời gian so với quy định, nhưng chưa thực hiện đầy đủ việc xin lỗi người dân, doanh nghiệp theo quy định. Việc kết nối, khai thác và sử dụng ngay các dịch vụ dữ liệu đã sẵn sàng cung cấp trên Nền tảng tích hợp, chia sẻ dữ liệu quốc gia chưa kịp thời (đã kết nối 04/17; 13/17 cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin chưa kết nối) dẫn đến khó khăn, bất cập trong công tác quản lý dữ liệu hồ sơ thủ tục hành chính, ảnh hưởng thời gian, nguồn lực khi đội ngũ công chức, viên chức phải sử dụng nhiều hệ thống để xử lý hồ sơ thủ tục hành chính.
Một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa nghiêm túc, kỷ cương, kỷ luật hành chính trong việc thực hiện quy định chế độ thông tin, báo cáo trong công tác kiểm soát thủ tục hành chính và giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông; vẫn còn tình trạng thực hiện báo cáo mang tính đối phó, chưa quan tâm, đầu tư đúng mức nên chất lượng báo cáo còn thấp, không đáp ứng yêu cầu trong tổng hợp, phục vụ cho công tác chỉ đạo, điều hành của UBND tỉnh và Chủ tịch UBND tỉnh.
Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại
Một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa làm tốt công tác quán triệt, thông tin, tuyên truyền các quy định của Trung ương và của tỉnh đối với các nội dung nhiệm vụ liên quan đến công tác cải cách thủ tục hành chính, kiểm soát thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông và tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp; một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa nhận thức đúng và đầy đủ vai trò của công tác cải cách thủ tục hành chính đối với công cuộc cải cách hành chính để kịp thời thay đổi tư duy, đổi mới lề lối, phương pháp làm việc, nâng cao hiệu quả hoạt động và chất lượng phục vụ của các cơ quan hành chính Nhà nước đối với tổ chức và công dân.
Đội ngũ cán bộ đầu mối kiểm soát thủ tục hành chính của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh thường xuyên thay đổi, do đó việc tiếp cận các quy định về kiểm soát thủ tục hành chính nói chung, cải cách thủ tục hành chính nói riêng cũng bị ảnh hưởng rất nhiều; Bên cạnh đó, chủ trương từ Trung ương thực hiện tinh giản biên chế và số lượng công chức thực hiện các nhiệm vụ ngày càng ít nên không giải quyết kịp thời các thủ tục hành chính theo quy định.
Việc thực hiện các quy định về kỷ luật, kỷ cương hành chính tại một số cơ quan, đơn vị chưa đảm bảo mức độ nghiêm khắc, chưa đảm bảo tính răn đe các tổ chức, cá nhân tắc trách, vi phạm các quy định về văn hóa công vụ hoặc có hành vi nhũng nhiễu gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết thủ tục hành chính nên dẫn đến tình trạng hồ sơ thủ tục hành chính giải quyết trễ hạn trên một số lĩnh vực, tại một số cơ quan, đơn vị kéo dài trong nhiều năm.
Việc công bố thủ tục hành chính của một số Bộ, ngành Trung ương còn nhiều bất cập; nhiều văn bản pháp luật đã có hiệu lực thi hành nhưng các Bộ, ngành Trung ương không kịp thời công bố sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới thủ tục hành chính gây khó khăn, lúng túng cho các địa phương trong quá trình tổ chức thực hiện; nội dung, thành phần thủ tục hành chính được công bố không đầy đủ theo quy định, có thủ tục không quy định thời gian thực hiện cụ thể, thành phần hồ sơ không quy định… gây khó khăn cho các địa phương trong công tác triển khai thực hiện, nhất là đối với việc xây dựng quy trình nội bộ để thiết lập quy trình điện tử giải quyết thủ tục hành chính trên phần mềm một cửa điện tử.
Phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới
Triển khai Chương trình tổng thể CCHC nhà nước của Chính phủ và Chương trình CCHC của tỉnh giai đoạn 2021-2030, thời gian tới tỉnh Khánh Hòa tiếp tục tập trung thực hiện đổi mới việc thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thủ tục hành chính, trọng tâm là số hóa hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính trong tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính; rà soát, tái cấu trúc quy trình, điện tử hóa mẫu đơn, tờ khai, kết quả giải quyết TTHC; rà soát, đánh giá để đề xuất đưa vào triển khai tiếp nhận, giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính theo hướng không phụ thuộc vào địa giới hành chính đối với các thủ tục hành chính mà thông tin, dữ liệu phục vụ xem xét, thẩm định hồ sơ đã có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành hoặc trên cơ sở có sự kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành, trừ trường hợp thủ tục hành chính yêu cầu phải kiểm tra thực địa, đánh giá, kiểm tra, thẩm định tại cơ sở; điện tử hóa việc giám sát, đánh giá tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính làm cơ sở đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị, địa phương theo Quyết định số 468/QĐ-TTg ngày 27/03/2021 của Thủ tướng Chính phủ và Nghị định số 61/2018/NĐ-CP ngày 23/4/2018 đã được Nghị định số 107/2021/NĐ-CP ngày 06/12/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung.
Lê Thị Điệm, Trưởng phòng KSTTHC, Văn phòng UBND tỉnh Khánh Hòa