Mở đầu
Thuật ngữ “Cuộc cách
mạng công nghiệp 4.0” được đề cập và thảo luận chính thức tại diễn đàn kinh tế
thế giới năm 2016. Trong cuốn sách có tựa đề
The Fourth Industrial Revolution (Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư)
của Klaus Schwab có đưa ra 23 nhóm công nghệ, lĩnh vực được xem là có xu hướng
chuyển dịch sâu trong tiến trình của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, bao gồm:
Công nghệ cấy ghép (Implantable Technologies); Sự lên ngôi của kỹ thuật số (Our Digital
Presence); Công nghệ thực tế ảo (Vision as the New Interface); Thiết bị
đeo kết nối internet (Wearable Internet); Sự phổ biến của máy tính (Ubiquitous
Computing – Một người sử dụng nhiều máy tính cùng lúc); Siêu máy tính cá nhân (A
Supercomputer in Your Pocket); Lưu trữ đám mây (Storage for
All); Internet vạn vật (IoT); Căn hộ thông minh (The
Connected Home); Thành phố thông minh (Smart Cities); Dữ liệu lớn phục vụ ra
quyết định (Big Data for Decisions);
Xe tự lái (Driverless Cars); Trí tuệ nhân tạo hỗ trợ ra quyết định (Artificial
Intelligence and Decision-Making); Trí tuệ nhân tạo và các công
việc văn phòng (AI and White-Collar Jobs); Robot trong các dịch vụ (Robotics and
Services); Tiền điện tử và Blockchain (Bitcoin and the Blockchain); Kinh tế
chia sẻ (The Sharing Economy);
Chính phủ và Blockchain (Governments and the Blockchain); In 3D trong sản xuất (3D Printing
and Manufacturing); In 3D trong y tế (3D Printing and Human Health); In 3D
trong sản phẩm tiêu dùng (3D Printing and Consumer Products); Thiết kế sự sống (Designer
Beings); Trí tuệ nhân tạo (Neurotechnologies).
Ảnh 1. Các công nghệ
có xu hướng chuyển dịch sâu trong cách mạng công nghiệp 4.0
- Trong xu hướng chuyển
dịch công nghệ mang tính tất yếu trên toàn cầu để tiếp cận, làm chủ và khai
thác hiểu quả các công nghệ trên. Nước ta cũng đã kịp thời đưa ra các chính
sách để hỗ trợ nâng cao năng lực, dần tiếp cận các công nghệ của công nghiệp
4.0 cụ thể là Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 04/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ.
- Tại Khánh Hòa, Ủy
ban nhân dân tỉnh đã ban hành kế hoạch số 7325/KH-UBND ngày 19 tháng 07 năm
2018 Triển khai, thực hiện Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 04/5/2017 của Thủ tướng
Chính phủ về tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư
trên địa bàn tỉnh. Bảng Kế hoạch được ban hành kèm theo danh mục các nhiệm vụ cụ
thể được phân công cho các sở, ngành, địa phương trên địa bàn tỉnh chủ trì thực
hiện. Sở KH&CN được UBND tỉnh giao nhiệm vụ theo dõi kết quả thực hiện Kế
hoạch số 7325/KH-UBND cũng như chủ trì thực hiện một số nhiệm vụ cụ thể.
Định hướng tiếp cận,
triển khai chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 04/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ tại các
địa phương sao cho phù hợp
- Trong nhóm 23 công
nghệ được xem là có xu hướng chuyển dịch sâu trong cách mạng công nghiệp 4.0 được
đề cập ở phần Mở đầu, với các địa phương như Khánh Hòa chọn chọn “tiếp cận như thế nào ? ” và “bắt đầu từ đâu
? ” vẫn là những trăn trở lớn của các nhà quản lý cũng như các doanh nghiệp.
- Tại Khánh Hòa kế hoạch
7325/KH-UBND được ban hành từ tháng 7/2018. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có nhiệm
vụ cụ thể nào được đề xuất triển khai. Do đó, Sở Khoa học và Công nghệ với vai
trò chủ trì theo dõi, đôn đốc thực hiện kế hoạch đã tổ chức hội thảo để kết nối
các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp tìm kiếm các giải pháp cụ thể để triển
khai trên địa bàn tỉnh. Ngày 15/3/2019, Sở Khoa học và Công nghệ Khánh Hòa tổ
chức Hội thảo với chủ đề “Công nghệ thông tin trong Công nghiệp 4.0 – Một vài đề
xuất triển khai tại Khánh Hòa”.
Ảnh 2. Tiêu đề của Hội thảo
- Tại hội thảo, các
chuyên gia và đại diện các doanh nghiệp, các nhà quản lý đều thống nhất rằng,
tiếp cận các công nghệ của Công nghiệp 4.0 thông qua công nghệ thông tin là hướng
đi tốn ít chi phí và dễ đạt được hiệu quả nhất trong điều kiện nhân lực, tài lực
còn nhiều hạn chế ở các tỉnh Miền Trung.
Ảnh 3. Một vài hình ảnh tại Hội thảo
- Hội thảo có sự tham
gia của 10 doanh nghiệp, hơn 20 đại biểu là các cơ quan quản lý và 07 tham luận
tại Hội thảo với các chủ đề được trình bày sâu như “Chuyển đổi số và doanh nghiệp thông minh, hòa nhịp cùng CMCN
4.0”; “Hệ thống giám sát và điều khiển tự
động môi trường nuôi trồng thủy sản: Hệ thống đã thử nghiệm và đề xuất triển
khai diện rộng tại Khánh Hòa”; “Hệ sinh thái
phân tích dữ liệu lớn từ ứng dựng công nghệ thông tin được tài trợ từ ngân sách
nhà nước ”;
“Các giải pháp ứng dụng CNTT vào lĩnh vực thủy sản
và du lịch tại Khánh Hòa”; “Các giải pháp công nghệ thông tin được phát
triển bởi Viện Nghiên cứu Ứng dụng KH&CN, Trường Đại học Quy Nhơn phụ vụ y
tế, du lịch, an ninh”; “Hệ thống truy xuất nguồn gốc, điều
khiển và giám sát từ xa thông số môi trường trong sản xuất nông nghiệp sạch”; “Một số giải pháp công nghệ thông tin trong các lĩnh vực:
Nông nghiệp thông tin; Điện toán đám mây; Trục liên thông văn bản; Y tế, Giáo dục
thông minh; Giao thông thông minh của
VNPT”.
Những đề xuất cụ thể
từ Hội thảo “Công nghệ thông tin trong Công nghiệp 4.0 – Một vài đề xuất triển
khai tại Khánh Hòa”
- Trên cơ sở đánh giá
các điều kiện thực tiễn tại địa phương. Đặc biệt, là các lĩnh vực được coi là
thế mạnh kinh tế của tỉnh, các chuyên gia tại Hội thảo đã để xuất một số giải
pháp cụ thể có khả năng triển khai mang lại lợi ích kinh tế - xã hội cũng như
góp phần đưa Khánh Hòa có những điểm nhấn đặc biệt về ứng dụng công nghệ so với
các địa phương trong khu vực, cụ thể:
(1). Trong lĩnh vực du
lịch
- Xây dựng hệ thống
quản lý và khai thác du lịch thông minh tổng thể.
- Quản lý lưu trú dựa
vào số hóa và nhận dạng CMND (xây dựng quy trình số hóa và nhận dạng).
- Số hóa bản đồ vùng
du lịch (nhà hàng, khách sạn, điểm du lịch, tuyến du lịch, …) nhằm định vị, chỉ
đường, …
- Tích hợp thực tế ảo
vào du lịch thông minh (đưa đối tượng ảo vào thế giới thực, đưa đối tượng thực
vào thế giới ảo, xây dựng hướng dẫn viên du lịch ảo).
- Đánh giá tiềm năng
du lịch dựa vào khoa học dữ liệu và phân tích thống kê nhiều chiều (phân tích
và dự báo).
(2) Trong lĩnh vực thủy
sản, nông nghiệp:
- Phát triển hệ thống
giám sát và điều khiển tự động môi trường nuôi.
- Phát triển hệ thống
giám sát và hướng dẫn đội tàu khai thác thủy sản.
- Đẩy mạnh ứng dụng
truy suất nguồn gốc.
- Phát triển các thiết
bị tự động hóa phục vụ ngành chế biến thủy sản.
- Phát triển hệ thống cảnh báo sớm bằng thiết bị IoT trong dự
báo môi trường và thị trường của ngành nông nghiệp Khánh Hòa.
Nguyễn
Đình Mãi – Phòng QLCN&TTCN, Sở KH&CN Khánh Hòa
Email:
ndmai@khanhhoa.gov.vn
Lưu ý: Trong bài viết có sử
dụng ý tưởng, hình ảnh, đề xuất của các tác giả tại Hội thảo để phục vụ cho mục
đích tuyên truyền cho kế hoạch 7325/KH-UBND tại Khánh Hòa. Do đó, đề nghị liên
hệ với tác giả bài viết này để hỏi ý kiến, trước khi sử dụng các nội dung trong
bài viết này cho các mục đích khác.